ෂැම්පේන් ( Champagne ) යනු ලොව පුරා රසවිඳින සුඛෝපභෝගී සහ කීර්තිමත් දීප්තිමත් වයින් වර්ගයකි. ප්රංශයේ ෂැම්පේන් ප්රදේශයේ නිෂ්පාදනය කරනු ලබන මෙම සාරවත් පානය ශතවර්ෂ ගණනාවක් පුරා පරිපූර්ණ කර ඇති සාම්ප්රදායික ක්රම භාවිතා කර සාදා ඇත. ෂැම්පේන් යනු සැමරුම් පානය වන අතර එය බොහෝ විට මංගල උත්සව, සංවත්සර සහ අලුත් අවුරුදු උදාව වැනි වැදගත් අවස්ථා සලකුණු කිරීමට භාවිතා කරයි. මෙම ලිපියෙන් අපි ෂැම්පේන් ඉතිහාසය, නිෂ්පාදනය සහ රසවින්දනය පිළිබඳව ගැඹුරින් සලකා බලමු.
ෂැම්පේන් ඉතිහාසය
ප්රංශයේ ෂැම්පේන් ප්රදේශය රටේ ඊසානදිග කොටසේ පිහිටා ඇති අතර එහි viticultural මූලයන් රෝම යුගය දක්වා දිව යයි. කලාපයේ සිසිල් දේශගුණය සහ හුණු සහිත පස මිදි වගා කිරීම සඳහා සුදුසු තත්වයන් සැපයූ අතර 16 වන සියවස වන විට ෂැම්පේන් වයින් ප්රංශය පුරා ජනප්රිය විය. කෙසේ වෙතත්, බුබුලු සමඟ වයින් නිෂ්පාදනය කිරීම 17 සියවස වන තෙක් ආරම්භ වි නොතිබින.Viticultural යන යෙදුමෙන් අදහස් කරන්නේ මිදි වගා කිරීමයි. එයට මිදි වගා කිරීමේ සියලුම අංග ඇතුළත් වේ, සුදුසු ප්රභේද තෝරාගෙන ඒවා නිවැරදි ස්ථානයේ සිටුවීමේ සිට වර්ධනය වන සමය පුරාම මිදි වත්ත කළමනාකරණය කිරීම, කප්පාදු කිරීම, පළිබෝධ පාලනය සහ වාරිමාර්ග ඇතුළුව. මිදි වගාව වයින් නිෂ්පාදනයේ වැදගත් අංගයක් වන අතර, මිදි වල ගුණාත්මකභාවය අවසාන වයින් නිෂ්පාදනයේ ගුණාත්මක භාවයට තීරණාත්මක සාධකයක් වේ. නිසි viticultural භාවිතයන් සෞඛ්ය සම්පන්න වැල්, ප්රශස්ත මිදි නිෂ්පාදනය, සහ අවසානයේ උසස් තත්ත්වයේ වයින් ඇති විය හැක. මිදි වගාව පිළිබඳ අධ්යයනයට වෙනත් සාධක අතර ශාක විද්යාව, පාංශු විද්යාව සහ දේශගුණය පිළිබඳ ගැඹුරු අවබෝධයක් ඇතුළත් වේ. මිදි වගා කරන්නන් වඩාත් සුදුසු පරිසරයක මිදි වගා කිරීම සහතික කිරීමටත් උසස් තත්ත්වයේ මිදි නිෂ්පාදනය කිරීමට අවශ්ය රැකවරණය ලබා දීමටත් කටයුතු කරයි.
දීප්තිමත් වයින් සංවර්ධනය වුයේ බොහෝ විට අහංබයක් වේ. ෂැම්පේන් හි සීතල ශීත උෂ්ණත්වය වයින් පැසවීම ක්රියාවලිය නවත්වනු ඇත, නමුත් වසන්තයේ දී උෂ්ණත්වය උණුසුම් වූ විට, පැසවීම නැවත ආරම්භ වන අතර එමඟින් කාබන් ඩයොක්සයිඩ් නිපදවීමට හේතු වේ. මෙම කාබන් ඩයොක්සයිඩ් සමුච්චය වීමෙන් වයින්වල බුබුලු නිර්මාණය වූ අතර, වයින්වල ඇති දෝෂයක් ලෙස ඵලදායිතාව දක්නට ලැබුණි.
ෂැම්පේන් නිෂ්පාදනය වඩාත් පිරිපහදු වූයේ 19 වන සියවස වන තෙක් නොවේ. බෙල්ලේ අවසාදිත(Sediment ) එකතු වීමට ඉඩ සලසන පරිදි බෝතල් හරවා කෝණික කර ඇති රිඩ්ලිං තාක්ෂණය (technique of riddling) දියුණු කරන ලද අතර අවසාදිතය ඉවත් කරන විසර්ජන(disgorgement) ක්රියාවලිය පිරිපහදු කරන ලදී. මෙම ක්රම ස්ථාවර සහ උසස් තත්ත්වයේ ෂැම්පේන් නිෂ්පාදනය සඳහා ඉඩ ලබා දුන්නේය.
Sediment (අවසාදිතය) යනු කාලයත් සමඟ ද්රවයක පතුලේ තැන්පත් වන ඝණ අංශු ය. වයින් සන්දර්භය තුළ, අවසාදිතය පැරණි කිරිමේ ක්රියාවලියේදී සිදුවන ඝන ද්රව්යවල ස්වාභාවික සමුච්චය වෙත යොමු විය හැකියවයින්වල ඇති අවසාදිතය ස්වභාවික සිදුවීමක් වන අතර එය ගුණාත්මක හා පැරණිවිමේ සලකුණක් විය හැකිය. කෙසේ වෙතත්, එය වයින්වල රසය හා පෙනුම කෙරෙහි ද බලපෑ හැකිය. ප්රවේශමෙන් ඉවත් කිරීම සහ පෙරීම අවසාදිත ඉවත් කිරීමට සහ වයින් හොඳම තත්ත්වයේ ඉදිරිපත් කිරීම සහතික කිරීමට උපකාරී වේ.
Disgorgement යනු ෂැම්පේන් වැනි sparkling wine නිපදවීමේ ක්රියාවලියකි, එහිදී ද්විතියික පැසවීමේදී බෝතලයේ එකතු වී ඇති අවසාදිතය ඉවත් කරනු ලැබේ. ද්විතියික පැසවීම අවසන් වූ පසු, වයින් බෝතලය එහි ලීස් මත පැරණි කරයි, එනම් මිය ගිය යීස්ට් සෛල සහ බෝතලයේ පතුලේ ඇති වන අනෙකුත් අවසාදිතයන් වේ. මෙම වයසට යාමේ ක්රියාවලිය මාස කිහිපයක් හෝ වසර ගණනාවක් පැවතිය හැකි අතර එම කාලය තුළ වයින් එහි ලාක්ෂණික රසයන් සහ සුවඳ ලබා ගනී.පැරණි කිරිම අවසන් වූ පසු, අවසාදිතය බෝතලයෙන් ඉවත් කළ යුතුය. විසුරුවා හැරීමේ ක්රියාවලිය ආරම්භ වන්නේ බෝතල් උඩු යටිකුරු රාක්කයක තැබීමෙන් පසුව බෝතලයේ බෙල්ල අති ක්ෂාර හෝ ග්ලයිකෝල් ද්රාවණයක කැටි කිරීමෙනි. බෝතලයේ බෙල්ලේ ඇති ශීත කළ අවසාදිතයට බෝතලය විවෘත කරන විට පීඩනය සමග ඉවත්විමට ඉඩ සලසයි. මෙම ක්රියාවලිය සමහර විට " riddling " හෝ "remuage" ලෙස හැඳින්වේ.විසුරුවා හැරීමෙන් පසු, වයින් කුඩා ප්රමාණයක් නැති වී යයි, එබැවින් බෝතලය පිරවිමට වයින් සහ සීනි "මාත්රාවක්" එකතු කරනු ලැබේ. එකතු කරන ලද සීනි ප්රමාණය නිපදවන වයින් වල විලාසය මත රඳා පවතී, එය සීනි එකතු නොකළ " brut nature " සිට " demi-sec " දක්වා ඉහළ පැණි රසකින් යුක්ත පරාසයක්වේ.sparkling wine නිෂ්පාදනයේ තීරණාත්මක පියවරක් වන්නේ Disgorgement, එය අවසාදිතය ඉවත් කර වයින් පැහැදිලි සහ දෘශ්යමාන බව සහතික කරයි. වයින්වල පැණි රස හා ස්වභාවයට බලපෑම් කළ හැකි මාත්රාව එකතු කිරීමට ද එය ඉඩ සලසයි. මෙම තාක්ෂණය සියවස් ගණනාවක් පුරා පිරිපහදු කර ඇති අතර දැන් උසස් තත්ත්වයේ sparkling wine සඳහා නිෂ්පාදන ක්රියාවලියේ සම්මත කොටසකි.
ෂැම්පේන් නිෂ්පාදනය
ෂැම්පේන් සෑදී ඇත්තේ ප්රාථමික මිදි වර්ග තුනක මිශ්රණයක් භාවිතා කරමිනි: Chardonnay(ශාඩනේ), Pinot Noir (පිනෝ නුවාර්) සහ Pinot Meunier(පිනෝ මන්යැයි). මෙම මිදි අතින් අහුලා පසුව යුෂ නිස්සාරණය කිරීම සඳහා ප්රවේශමෙන් තද කර ඇත. යුෂ පසුව මූලික වයින් සෑදීම සඳහා මල නොබැඳෙන වානේ හෝ ඕක් බැරල් වල පැසවීම සිදු කරයි.
මූලික වයින් නිර්මාණය කිරීමෙන් පසු, එය පෙර වසරවල සංචිත වයින් සමඟ මිශ්ර කර අපේක්ෂිත රස පැතිකඩ නිර්මාණය කරයි. පසුව මිශ්ර කරන ලද වයින් යීස්ට් සහ සීනි මිශ්රණයකින් බෝතල් කරන අතරැය ලිකර් ඩි ටිරේජ් (the liqueur de tirage ) ලෙස හඳුන්වන අතර crown cap මුද්රා තබයි. දෙවන පැසවීම බෝතලය තුළ සිදු වන අතර, ෂැම්පේන් වලට එහි අනන්ය බුබුලු ලබා දෙන කාබන් ඩයොක්සයිඩ් නිර්මාණය කරයි.
එවිට බෝතල් අවම වශයෙන් මාස 15 ක් සඳහා සිසිල් සහ අඳුරු බඳුනක් යට වත් එවායේ තිරස් අතට ගබඩා කර ඇත, නමුත් බොහෝ විට වසර කිහිපයක් සඳහා. මෙම කාලය තුළ වයින් ස්වයං විච්ඡේදනය නම් ක්රියාවලියකට භාජනය වන අතර එහිදී යීස්ට් සෛල බිඳ වැටී ඇමයිනෝ අම්ල සහ අනෙකුත් රස සංයෝග මුදා හරින අතර වයින් වලට සංකීර්ණ බවක් එක් කරයි.
පැරණි කිරිමේ ක්රියාවලිය අවසන් වූ පසු, බෝතල් ප්රවේශමෙන් හරවා කෝණික කර බෝතලයේ බෙල්ලේ අවසාදිතය එකතු විමට තබයි. එවිට බෝතලයේ ගෙල ශීත කරන අතර, පසුව crown cap ඉවත් කරනු ලැබේ, පීඩනය අවසාදිතය පිටතට තල්ලු කිරීමට ඉඩ සලසයි. ඉන්පසු වයින් සහ සීනි මිශ්රණයක් සමඟ බෝතලය පුරවා, කිරළ ඇබය ඇතුල් කරනු ලැබේ.
ෂැම්පේන් වර්ග
ෂැම්පේන් බොහෝ විට එහි පැණි රස මට්ටම අනුව වර්ගීකරණය කර ඇත. පැණි රස මට්ටම්, වියලි සිට පැණි රස දක්වා, brut nature, extra brut, brut (බෲ), extra dry, sec, demi-sec, සහ doux වේ. ලීටරයකට ග්රෑම් 12 ට වඩා අඩු සීනි ප්රමාණයක් ඇති Brut යනු වඩාත් සුලභ ෂැම්පේන් වර්ගයයි.
ෂැම්පේන් ද භාවිතා කරන මිදි වර්ග අනුව වර්ගීකරණය කර ඇත. Blanc de blancs (බ්ලාන්ඩ් ඩේ බ්ලාන්ඩ්) නිපදවා ඇත්තේ Chardonnay මිදි වලින් පමණක් වන අතර Blanc de noirs සදා ඇත්තේ Pinot Noir සහ Pinot Meunier වලින් සාදා ඇත. Rosé (රෝසේ) ෂැම්පේන් සාදනු ලබන්නේ රතු වයින් මූලික වයින් සමඟ මිශ්ර කිරීමෙන් හෝ යුෂ වලට රතු මිදි සමඟ සම්බන්ධ වීමට ඉඩ දීමෙනි.
ෂැම්පේන් රස විඳීම
ෂැම්පේන් වඩාත් සුදුසු වන්නේ ෆැරන්හයිට් අංශක 45 ත් 50 ත් අතර සිසිල්ව ය. වයින් ගබඩා කළ යුත්තේ සූර්යාලෝකයෙන් හා අධික උෂ්ණත්වයෙන් ඈත්ව සිසිල් සහ අඳුරු තැනකය. බෝතලය විවෘත කරන විට, කිරළ පියාසර කිරීම හා තුවාල වීම වැළැක්වීම සඳහා, එක් අතකින් කිරළ අල්ලාගෙන අනෙක් අතින් බෝතලය ඇඹරීම වැදගත් වේ.
ෂැම්පේන් වත් කරන විට, බෝතලය අංශක 45 ක කෝණයකින් තබා සෙමින් වත් කිරීම, අධික පෙන වළක්වා ගැනීම සඳහා හොඳම වේ. flute හෝ tulip හැඩැති වීදුරුවකට වත් කළ යුතු අතර, එය බුබුලු ආරක්ෂා කිරීමට සහ සුවඳ සාන්ද්රණය කිරීමට උපකාරී වේ.
ෂැම්පේන් තනිවම භුක්ති විඳිය හැකිය හෝ විවිධ ආහාර සමඟ යුගල කළ හැකිය. Brut ෂැම්පේන් මුහුදු ආහාර, සුෂි සහ සැහැල්ලු ආහාර සඳහා හොඳින් ගැලපේ, rosé ෂැම්පේන් කුළුබඩු සහිත ආහාර සහ පලතුරු මත පදනම් වූ අතුරුපස සමඟ හොඳින් ගැලපේ. Demi-sec ෂැම්පේන් චොක්ලට් අතුරුපස සහ සාරවත් කෑම සඳහා හොඳින් ගැලපේ.
අවසාන වශයෙන්, ෂැම්පේන් යනු ලොව පුරා භුක්ති විඳින සුඛෝපභෝගී සහ කීර්තිමත් වයින් වර්ගයකි. එහි ඉතිහාසය සහ නිෂ්පාදන ක්රම ශතවර්ෂ ගණනාවක් පුරා වැඩිදියුණු කර ඇති අතර, වයින් වඩාත් හොඳින් සිසිල් කර, flute හෝ tulip හැඩැති වීදුරුවක රස විඳියි. ඔබ විශේෂ අවස්ථාවක් සමරමින් හෝ යහළුවන් සමඟ වීදුරුවක් රස විඳිමින් සිටියත්, ෂැම්පේන් ඕනෑම අවස්ථාවකට අලංකාරය සහ නවීනත්වය එක් කරන බව සහතිකයි.
Comments