පැසවිමට ලක්කරන ලද ධාන්ය මෑෂ් වලින්ආසවනය කරන ලද මධ්‍යසාර පානයක් වන විස්කි සදහා දිගු ඉතිහාසයක් ඇත. එහි මූලාරම්භය පුරාණ ශිෂ්ටාචාර දක්වා දිවෙන අතර, එය බොහෝ සංස්කෘතීන්හි ප්‍රධාන අංගයක් බවට පත් වී කාලයත් සමඟ පරිණාමය වී ඇත. මෙම සවිස්තරාත්මක මාර්ගෝපදේශය තුළ, අපි විස්කි වල ඉතිහාසය, එහි විවිධ කාණ්ඩ සහ වෙනස්කම්, එහි නිෂ්පාදනය සඳහා භාවිතා කරන අමුද්‍රව්‍ය සහ එහි තිරසාර ජනප්‍රියතාවයට දායක වූ සාධක ගවේෂණය කරමු.
විස්කි වල ඉතිහාසය මෙසපොතේමියාවේ පැරණි බැබිලෝනියානුවන් වෙත ගෙන යා හැකි අතර පරිභෝජනය සඳහා ඇල්කොහොල් ආසවනය කිරීම ආරම්භ වූයේ ඇලෙක්සැන්ඩ්‍රියාවේ ග්‍රීකයන් සමඟ ක්‍රිස්තු වර්ෂ 1 වැනි සියවසේදීය. ආසවනය කිරීමේ තාක්ෂණය මධ්‍යකාලීන අරාබිවරුන් සහ පසුව 12 වන සියවසේ මුල් භාගයේදී ලතින් ජාතිකයන් විසින් අනුගමනය කරන ලදී.
ආසවනය කිරීමේ කලාව අයර්ලන්තයට සහ ස්කොට්ලන්තයට පැමිණියේ 15 වැනි සියවසට පසුවය. ඖෂධීය අරමුණු සඳහා "ඇක්වා විටේ" ( aqua vitae ) හෝ ස්ප්‍රීතු මධ්‍යසාර ආසවනය කිරීමේ පුරුද්ද මුලින් පැවිදි පරිසරයට පමණක් සීමා වූ නමුත් පසුව එකල වෘත්තීය වෛද්‍ය වෘත්තිකයන් හරහා ලෞකික ලෝකයට සංක්‍රමණය විය. අයර්ලන්තයේ විස්කි පිළිබඳ මුල්ම සඳහන පැමිණෙන්නේ 1405 දීය. ස්කොට්ලන්තයේ, විස්කි නිෂ්පාදනය පිළිබඳ පළමු සාක්ෂිය ලැබෙන්නේ 1495 දිය.
විස්කි ප්‍රධාන කාණ්ඩ කිහිපයක් ඇත, ඒ සෑම එකක්ම තමන්ගේම සුවිශේෂී ලක්ෂණ සහ නිෂ්පාදන ක්‍රම ඇත. මෙම කාණ්ඩවලට ඇතුළත් වන්නේ:
මෝල්ට් විස්කි / Malt Whiskey
මෝල්ට් විස්කි මූලික වශයෙන් මෝල්ට් බාර්ලි වලින් සාදා ඇත. මෙම ක්‍රියාවලියට බාර්ලි ප්‍රරෝහණය (germinate / පැල විමට ) වීමට ඉඩ දීම සඳහා ජලයේ පොඟවා, පසුව ප්‍රරෝහණ ක්‍රියාවලිය නැවැත්වීම සඳහා උඳුනක වියළීම ඇතුළත් වේ. මෙම මෝල්ට් බාර්ලි පසුව පොඩි කර පැසවීමෙන් ඇල්කොහොල් නිපදවන අතර එය මෝල්ට් විස්කි සෑදීමට ආසවනය කරනු ලැබේ.
ධාන්ය විස්කි / Grain Whiskey
ඉරිඟු, රයි සහ තිරිඟු ඇතුළු ඕනෑම ධාන්ය වර්ගයකින් ධාන්ය විස්කි සෑදිය හැකිය. මෝල්ට් විස්කි මෙන්, ධාන්ය පොඩි කර පැසවීමෙන් මධ්‍යසාර නිපදවන අතර, පසුව ධාන්ය විස්කි සෑදීමට ආසවනය කරනු ලැබේ. ග්‍රේන් විස්කි බොහෝ විට මිශ්‍ර විස්කි සඳහා පදනමක් ලෙස භාවිතා කරයි, මන්ද එය සාමාන්‍යයෙන් රසයෙන් සැහැල්ලු වන අතර මෝල්ට් විස්කි වලට වඩා නිෂ්පාදනය කිරීමට මිල අඩු වේ.
මිශ්‍ර විස්කි / Blended Whiskey
මිශ්‍ර විස්කි සෑදී ඇත්තේ මෝල්ට් සහ ධාන්ය විස්කි වැනි විවිධ විස්කි වර්ග ඒකාබද්ධ කිරීමෙනි. මිශ්‍ර කිරීමේ පරමාර්ථය වන්නේ විශේෂිත වෙළඳ නාමයක් හෝ විලාසිතාවක් නියෝජනය කරන ස්ථාවර රස පැතිකඩක් නිර්මාණය කිරීමයි. මිශ්‍ර විස්කිවලට විවිධ ස්කාගාර වල විස්කි ද ඇතුළත් විය හැකි අතර, අවසාන නිෂ්පාදනයට පුළුල් පරාසයක රසයන් සහ ලක්ෂණ ඇතුළත් කිරීමට ඉඩ සලසයි.
තනි මෝල්ට් විස්කි / Single Malt Whiskey
තනි මෝල්ට් විස්කි තනි ස්කාගාරයකින් සාදනු ලබන්නේ එක් මෝල්ට් ධාන්ය වර්ගයක් පමණක් භාවිතා කරමිනි. මෙම විස්කි කාණ්ඩය බොහෝ විට වඩාත්ම කීර්තිමත් සහ ඉල්ලූම වැඩිම විස්කි ලෙස සැලකේ, එය තනි ස්කාගාරයක අද්විතීය ලක්ෂණ සහ රසයන් විදහා දක්වයි. තනි මෝල්ට් විස්කි භාවිතා කරන ධාන්ය වර්ගය, ආසවන ක්‍රියාවලිය සහ වයස්ගත තත්ත්වයන් වැනි සාධක මත පදනම්ව, රසය සහ විලාසිතාවෙන් බොහෝ සෙයින් වෙනස් විය හැක.
සිංගල් පෝට් ස්ටිල් විස්කි / Single Pot Still Whiskey
සිංගල් පෝට් ස්ටිල් විස්කි යනු සාම්ප්‍රදායික අයර්ලන්ත විස්කි විලාසිතාවක් වන අතර එය මෑෂ් තුළ මෝල්ට් සහ නොකැඩූ බාර්ලි සංයෝගයක් භාවිතා කරයි. මෙම නිෂ්පාදන ක්‍රමය විස්කි සඳහා සුවිශේෂී, ක්‍රීම් ගතියක් සහ පොහොසත් රසයක් ලබා දෙයි. සිංගල් පෝට් විස්කි සාමාන්‍යයෙන් පැරණි කරණු ලබන්නේ පැරණි බර්බන් බැරල්, ෂෙරි බැරල්, හා වෙනත් ඔක් බැරල් වල එකතුවෙන සාදනු ලබන ඔක් බැරල් වලය.
අමුද්‍රවය සහ නිෂ්පාදන ක්‍රම
විස්කි නිෂ්පාදනයේ මූලික සංඝටක වන්නේ ධාන්ය, ජලය සහ යීස්ට් ය. භාවිතා කරන ධාන්ය වර්ග නිෂ්පාදනය කරන විස්කි වර්ගය සහ විලාසය අනුව වෙනස් විය හැක, නමුත් විස්කි නිෂ්පාදනයේදී බහුලව භාවිතා වන ධාන්ය අතර බාර්ලි, ඉරිඟු, රයි සහ තිරිඟු ඇතුළත් වේ.
මෝල්ටින් / Malting
මෝල්ටින් යනු පිෂ්ඨය පැසවිය හැකි සීනි බවට පරිවර්තනය කිරීම සඳහා සාමාන්‍යයෙන් බාර්ලි ධාන්ය ප්‍රරෝහණය කර වියලීමේ ක්‍රියාවලියයි. මෙම ක්‍රියාවලියට ධාන්ය දින කිහිපයක් ජලයේ පොඟවා ගැනීමෙන් ඒවා ප්‍රරෝහණය වීමට සහ පිෂ්ඨය බිඳ දමන එන්සයිම මුදා හැරීමට ඉඩ සලසයි. ධාන්ය පසුව පෝරණුවක වියළන අතර එමඟින් ප්‍රරෝහණ ක්‍රියාවලිය නතර කර මෝල්ට් වලට රසය ලබා දෙයි.
මෑෂ් කිරීම / Mashing
මෑෂ් කිරීම යනු මෝල්ට් කර ඇති ධාන්ය උණු වතුර සමඟ ඒකාබද්ධ කර මෑෂ් සෑදීමයි. උණු වතුර මෝල්ට් වල එන්සයිම සක්‍රීය කරන අතර එමඟින් පිෂ්ඨය පැසවිය හැකි සීනි බවට බිඳ දමයි. වෝට් (wort) ලෙස හැඳින්වෙන මෙම සීනි සහිත දියර ධාන්ය වලින් ඉවතට ගෙන පැසවීම භාජනයකට මාරු කරනු ලැබේ.
පැසවීම / Fermentation
පැසවීම යනු වෝට් වල ඇති සීනි මධ්‍යසාර බවට පරිවර්තනය කිරීමේ ක්‍රියාවලියයි. යීස්ට් වෝට් වලට එකතු කරන අතර යීස්ට් සීනි පරිභෝජනය කරන විට එය මධ්‍යසාර සහ කාබන් ඩයොක්සයිඩ් නිපදවයි. මෙම ක්‍රියාවලිය සාමාන්‍යයෙන් දින කිහිපයක් ගත වන අතර එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස 5-10% පමණ ඇල්කොහොල් අන්තර්ගතයක් ඇති වොෂ් (wash ) නම් ද්‍රවයක් ලැබේ.
ආසවනය / Distillation
ආසවනය යනු රත් කිරීමෙන් සහ මුදා හරින වාෂ්ප එකතු කිරීමෙන් මධ්‍යසාර වෙන් කිරීමේ ක්‍රියාවලියයි. එවිට වාෂ්ප නැවත දියරයක් බවට ඝනීභවනය වන අතර එහි වඩා වැඩි ඇල්කොහොල් අන්තර්ගතයක් ඇත. විස්කි ආසවනය සඳහා භාවිතා කරන ප්‍රධාන stills වර්ග දෙකක් තිබේ: pot stills සහ column stills.
පැරණි කිරිම / Aging
ආසවනයෙන් පසු, විස්කි සාමාන්‍යයෙන් අගුරු කල සුදු ඕක් වලින් සාදන ලද ලී බැරල් වල වයස්ගත වේ. වයසට යාමේ ක්‍රියාවලිය විස්කි වලට ලීයෙන් රස අවශෝෂණය කර ගැනීමටත් රසායනික වෙනස්කම් වලට භාජනය වීමටත් ඉඩ සලසයි, එමඟින් වඩාත් සුමට, වඩාත් සංකීර්ණ රස පැතිකඩක් ඇති වේ. බොහෝ විස්කි දිගු කාලයක් පැරණි වුවද, විස්කි අවම වශයෙන් වසර තුනක් පැරණි විය යුතුය.
රටවල් අනුව විස්කි වර්ග
විස්කි ලොව පුරා රටවල් කිහිපයක නිෂ්පාදනය කරනු ලබන අතර, ඒ සෑම එකක්ම එහි අනන්‍ය මෝස්තර සහ නිෂ්පාදන ක්‍රම ඇත. විස්කි නිෂ්පාදනය කරන වඩාත් ප්‍රසිද්ධ රටවල් කිහිපයක් පහත වේ:
ඇමරිකානු විස්කි / American Whiskey
ඇමරිකානු විස්කි වලට බර්බන්, රයි සහ ටෙනසි විස්කි වැනි විවිධ මෝස්තර ඇතුළත් වේ. මෙම විස්කි සාමාන්‍යයෙන් සාදනු ලබන්නේ ඉරිඟු, රයි සහ බාර්ලි ඇතුළු ධාන්ය ධාන්‍යවල මෑෂ් වලින් වන අතර ඒවා අලුත්ම, අඟුරු වූ ඕක් බැරල් වල වයස්ගත කර ඇත. ඇමරිකානු විස්කි නිෂ්පාදනය පාලනය කරන රෙගුලාසි නිෂ්පාදනය කරනු ලබන නිශ්චිත ශෛලිය අනුව වෙනස් වේ.
කැනේඩියානු විස්කි / Canadian Whiskey
කැනේඩියානු විස්කි මූලික වශයෙන් බඩ ඉරිඟු වලින් සාදා ඇත, නමුත් රයි සහ බාර්ලි වැනි අනෙකුත් ධාන්ය වර්ග ද භාවිතා කළ හැකිය. කැනේඩියානු විස්කි බොහෝ විට මිශ්‍ර කර ඇති අතර එකතු කරන ලද කැරමල් සහ රසකාරක අඩංගු විය හැක. නීතියට අනුව, කැනේඩියානු විස්කි නිෂ්පාදනය කර අවම වශයෙන් වසර තුනක් සඳහා කැනඩාවේ වයස්ගත කළ යුතුය.
අයර්ලන්ත විස්කි / Irish Whiskey
අයර්ලන්ත විස්කි මෝල්ට් කළ බාර්ලි සහ අනෙකුත් ධාන්ය වර්ග වලින් සාදා තුන් වරක් ආසවනය කර ඇත. විස්කි අවම වශයෙන් වසර තුනක් සඳහා ලී බැරල් වයස්ගත වේ. අයර්ලන්ත විස්කි තනි මෝල්ට්, තනි ධාන්ය, මිශ්‍ර, සහ single pot still විස්කි වැනි විවිධ මෝස්තර කිහිපයක් ඇතුළත් වේ.
ස්කොච් විස්කි / Scotch Whisky
ස්කොච් විස්කි ස්කොට්ලන්තයේ සාදන අතර තනි මෝල්ට්, මිශ්‍ර මෝල්ට්, මිශ්‍ර සහ තනි ධාන්ය විස්කි වැනි විවිධ කාණ්ඩ කිහිපයක් ඇතුළත් වේ. ස්කොච් විස්කි සාමාන්‍යයෙන් දෙවරක් ආසවනය කරනු ලබන අතර අවම වශයෙන් වසර තුනක කාලයක් ඕක් බැරල් වල වයස්ගත වේ. සමහර ස්කොච් විස්කි නිෂ්පාදනයේදී පීට් දුම භාවිතා කිරීම අවසාන නිෂ්පාදනයට සුවිශේෂී දුම් රසයක් ලබා දෙයි.
ජපන් විස්කි / Japanese Whisky
ජපන් විස්කි නිෂ්පාදනය කරනු ලබන්නේ ස්කොච් විස්කි හා සමාන ආකාරයකින් වන අතර තනි මෝල්ට් සහ මිශ්‍ර මෝස්තර යන දෙකම ඇතුළත් වේ. ජපන් විස්කි බොහෝ විට වයස්ගත කර ඇත්තේ බර්බන් බැරල්, ෂෙරි බැරල් සහ ජපන් මිසුනාරා ඕක් බැරල් ඇතුළු විවිධ පීප්ප වල වන අතර එමඟින් විස්කි සඳහා අද්විතීය රසයන් ලබා දේ.
whisky සහ whiskey
Whisky: Whisky යනු ස්කොට්ලන්තය, කැනඩාව සහ ජපානය මෙන්ම තවත් සමහර රටවල නිපදවන ස්ප්‍රීතු හැඳින්වීමට සාමාන්‍යයෙන් භාවිතා කරන යෙදුමයි. මෙම කලාපවල, "E" නොමැතිව " Whisky " අක්ෂර වින්‍යාසය සම්ප්‍රදායිකව භාවිතා වේ.
Whiskey: Whiskey යනු අයර්ලන්තය, එක්සත් ජනපදය සහ තවත් රටවල් කිහිපයක නිපදවන ස්ප්‍රීතු හැඳින්වීමට බහුලව භාවිතා වන යෙදුමයි. මෙම කලාපවල, "E" සමඟ " Whiskey " අක්ෂර වින්‍යාසය සම්ප්‍රදායිකව භාවිතා වේ.
Comments